Deze week zat er bij de huis aan huis reclame een magazine dat gemaakt is door christenen. Het gaat over de tijd waarin we leven en probeert dat te verklaren vanuit de Bijbel.

Het duurde niet lang of ik kreeg hier vragen over: Wat vind je van dit blad? Wat vind je van wat er geschreven staat over…? En ik krijg vaker dit soort vragen over andere filmpjes of leesstukken.

Dus leek het me handig om een paar handvatten te geven die ik zelf gebruik als ‘leesbril’ bij het lezen of luisteren naar christelijke informatie. Er zijn vast nog meer principes te bedenken, maar hiermee kun je vast al een eind komen!

• 

Dit stuk gaat dus niet over of ik het eens ben met de inhoud van het desbetreffende magazine of niet, of ten dele, of… daarvoor is deze website niet bedoeld. De vragen die ik kreeg over het magazine waren de aanleiding voor dit algemene stuk en hopelijk helpen de handvatten je bij het verwerken van christelijke informatie!

5 Handvatten

Hier volgen 5 handvatten. In het (langere) leesstuk hieronder leg ik ze verder uit.

1. Wie is de auteur/spreker?
2. Wat zijn de gebruikte bronnen?
3. Waar schuurt het met wat ik weet van de Bijbel?
4. Bevordert het de liefde?
5. Wat zegt de Geest?

Wie is de auteur

Soms lees je iets en dat maakt je onrustig, je denkt: zit ik er dan naast? Heb ik het altijd verkeerde begrepen? Ik las eens op een website een stuk waar heel negatief gesproken werd over bepaalde liederen die ik best mooi vond en toen bekroop mij dat gevoel.

Op zo’n moment kun je eerst gaan kijken naar de auteur. Wie is hij/zij? Wat heeft hij/zij nog meer geschreven? Spreekt hij/zij zichzelf tegen? Wat vind ik van die andere stukken? Hoe schrijven anderen over hem/haar? Vaak kun je met google of een beetje rondvragen al heel wat te weten komen (ook daarbij geldt: wie heeft het geschreven).

Zo ontdekte ik dat de schrijver over die liederen zichzelf niet bekend wilde maken! Tsja, dan neem ik het al minder serieus, zeker niet toen ik naar diens andere stukken keek!

Wat zijn gebruikte bronnen

Wie weet kun je al aardig wat over de auteur vinden en ziet dat er prima uit of juist niet. Maar check toch ook even de gebruikte bronnen. Als iemand héél veel bronnen citeert of heel veel voetnoten heeft, kan dat er heel betrouwbaar uitzien. Alsof die persoon heel gedegen onderzoek heeft gedaan. En wie weet heeft hij/zij dat ook, maar heeft hij/zij zijn bronnen ook goed gecheckt?

Soms worden er niet bestaande professoren geciteerd, of worden woorden in de mond gelegd van een geleerde die dat helemaal niet gezegd heeft óf is de beste wetenschapper misschien wel dokter of zo, maar dan in een heel ander gebied! Of het blijkt natuurlijk dat de gebruikte bronnen heel betrouwbaar zijn, wat veel zegt over de auteur en wat er geschreven is.

Een simpele google zoektocht kan hier vaak al bij helpen. Maar je kunt ook iemand vragen die er meer verstand van heeft of er een boek over lezen van iemand die je vertrouwt.

Waar schuurt het met wat ik over de Bijbel weet?

Natuurlijk kun je soms iets nieuws leren door wat iemand geschreven heeft, gelukkig maar! En ja, dat kan soms ook best wel even schuren met wat je tot dusver geloofde of vond. Maar of het waar is of niet, kun je maar op één manier ontdekken: door het op te zoeken.

Leg de dingen die schuren naast de Bijbel en bronnen die je vertrouwd. Stel ook de vraag: welke Bijbelgedeelten gebruikt de schrijver niet (die wel over het onderwerp gaan)? De Bijbel legt zichzelf uit, dus lees dan ook alles wat de Bijbel over de behandelde onderwerpen zegt. Vraag daarnaast ook medechristenen wat zij ervan weten en wat zij ervan vinden.

Zo leer je soms iets nieuws, maar soms moet je ook iets wat je gelezen hebt naast je neerleggen.

Deze stap is ook een aanmoediging om veel in de Bijbel te lezen! (lees hoe je dat kunt doen in het begin van dit bericht)

• 

Bevordert het de liefde

Als Christen worden we opgeroepen om elkaar lief te hebben, want daaraan zal men zien dat we discipelen van Jezus zijn (Joh. 13:34-35) en we worden opgeroepen om liefde te tonen aan álle mensen (2 Pet. 1:7).

Dus als je aanneemt wat je leest/hoort of gaat doen waartoe het oproept, bevordert dat de onderlinge en algemene liefde? Of polariseert het eerder? Is het op zo’n manier in ‘wij-zij’ geschreven dat je de ander als een vijand gaat beschouwen (die je misschien moet bestrijden)? Dit kan er toe leiden dat je je terugtrekt in je zuil en/of vijandig opstelt tegen niet-gelovigen. Beide is niet in lijn met Jezus’ opdracht om discipelen te maken in de wereld.

Wat ook een goede graadmeter is, is of de spreker tegenspraak duldt. Of wordt dan algauw duidelijk dat hij/zij iedereen die wat anders vindt als leugenaar of misleid ziet? Of gooit hij alle andere meningen dan zijn eigen op geestelijke strijd (zonder er inhoudelijk op in te gaan)?

Dit is niet altijd gemakkelijk om te bepalen, want ook de Bijbel is soms zwart wit en dat lees of luister je dan ook terug in christelijke stukken.

Maar als ik dan kijk naar het verhaal van de vrouw die overspel gepleegd had en voor Jezus voeten werd gesmeten waarbij de vraag gesteld werd dat het toch rechtvaardig zou zijn om haar te doden (waarbij Jezus die befaamde woorden spreekt: ‘Wie van u zonder zonde is, laat die als eerste de steen op haar werpen.’), dan spreekt de vrouw wel degelijk aan op haar zonde (zwart-wit), maar past dat in liefde toe (Johannes 8). Hoor je deze toon in wat jij leest of luistert terug? Bespreek dit ook met anderen.

Wat zegt de Geest

Bovenstaande stappen kunnen helpen om te bepalen hoe je omgaat met wat je gelezen hebt. Maar vergeet ook niet de laatste stap: wat zegt God er over? Vraag sowieso of Gods Geest je wil laten zien wat Hij je wil laten zien. Dit kan Hij uiteraard doen door de voorgaande stappen (zeker door de Bijbel heen), maar daarnaast ook op andere wijzen.

Soms heb je bijvoorbeeld zo’n onderbuikgevoel wanneer je iets leest dat lijkt aan te geven: het klopt niet helemaal… Neem dit serieus, breng het in gebed en bespreek het met andere christenen.

Ik hoop dat deze 5 handvatten je aanmoedigen en vertrouwen geven om juist christelijke stukken te lezen of te luisteren, zodat je veel van God zult leren. (En google mij gerust even voor de betrouwbaarheid 😉 (zie stap 1).)

Bram Koerts